Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu
Miêu tả nổi tâm trạng bằng câu bị động
Đoạn trích trên được lấy từ tác phẩm ‘Truyện Kiều’ của Nguyễn Du.
Các từ láy được sử dụng: tháp thoáng, xa xa, man mác, rầu rầu, xanh xanh, ầm ầm.
Nghệ thuật đặc sắc trong đoạn trích trên là bút pháp tả cảnh ngụ tình.
- Tác giả miêu tả cảnh vật qua con mắt của nhân vật chính, nàng Kiều.
Đoạn thơ khéo léo thể hiện tâm trạng đau buồn, lo lắng của nàng Kiều. Với việc sử dụng các hình ảnh tả cảnh ngụ tình, Nguyễn Du đã khắc họa tâm trạng Kiều khi bị giam cầm tại Lầu Ngưng Bích. Cụm từ “buồn trông” được lặp đi lặp lại 4 lần, tạo nên âm hưởng buồn bã, truyền tải nỗi đau trong lòng Kiều. Cảnh vật thiên nhiên qua con mắt của Kiều gợi lên một nỗi buồn thấm đẫm. Cánh buồm thấp thoáng nơi cửa bể chiều hôm gợi lên sự lang thang mơ màng, không biết đi đâu là về. Hoa trôi man mác trên ngọn nước mới sa gợi thân phận mong manh, lưu lạc, trôi nổi trên dòng đời không biết đi về đâu. Nội cỏ rầu rầu trải rộng dưới chân mây mặt đất gợi cuộc sống tàn tạ, bi thương, vô vọng kéo dài không biết đến bao giờ. Hình ảnh “gió cuốn mặt duềnh” cùng âm thanh ầm ầm của tiếng sóng “kêu quanh ghế ngồi” gợi nỗi lo sợ, hãi hùng như một tiên tri, như lời báo trước rằng, sau đây, cuộc sống của Kiều sẽ gặp gỡ những cơn bão lớn, làm đảo lộn, đè nặng cuộc đời của nàng.
Việc sử dụng điệp ngữ kết hợp với các từ láy, đặc biệt là những từ láy tượng hình đẩy mạnh nhịp điệu, tạo nên cảm giác tăng dần của nỗi buồn, điều này đem lại một hiệu ứng đặc biệt, diễn tả nỗi buồn vô tận. Miêu tả cảnh vật từ xa đến gần, màu sắc từ nhạt đến đậm, âm thanh từ yên tĩnh đến mãnh liệt, tất cả điều này nhằm mô tả nỗi buồn mơ hồ, lo lắng, và đạt đến đỉnh điểm nội tâm của cảm xúc trong lòng Kiều.
Lời tôi: Bài viết này hay không?
