Chương III
HƯỚNG DẪN VÀ BÀI TẬP MẪU VỀ CẢM THỤ THƠ VĂN
B – BÀI TẬP LUYỆN CẢM THỤ THƠ VĂN
Bài tập 1
Hãy thưởng thức vẻ đẹp của sen trong bài ca dao:
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh, bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
a) Tìm hiểu trình tự tả, cách tả một bông sen, rồi tả cả đầm sen của bài ca dao.
Sen, một trong những loài hoa thủy sinh đẹp nhất, tỏa sáng với vẻ đẹp màu xanh của lá, bông trắng như tuyết và nhị vàng rực rỡ. Khi tả một bông sen, ta cần lưu ý trình tự tả như sau: Nhấp nháy lá sen xanh mát, bông trắng tinh khiết nở rộ, và nhị vàng rực rỡ sắc màu. Đầm sen cũng là một cảnh tượng đáng ngưỡng mộ, nơi cây sen nẩy mầm và lan tỏa vẻ đẹp tinh khiết, dịu dàng, qua từng cánh hoa tinh tế.
b) Viết cảm nghĩ, liên tưởng, phân tích bài ca dao trong đoạn văn ngắn từ 10 đến 12 câu.
Bài ca dao này gợi lên cho chúng ta một cảm giác thanh tịnh và dịu dàng. Câu ca dao tả lời khen ngợi và tán dương vẻ đẹp của sen cũng như tính tao nhã của nó. Sen là loài cây thông minh, biết cách thích nghi và tồn tại trong môi trường đầm lầy. Hình ảnh đầm sen được mô tả dưới hình thức đảo ngữ, tạo nên một hiệu ứng âm thanh và hài hòa cho bài ca dao.
Bài tập 2
Đọc bài thơ lục bát sau:
Cái Chổi thấy rác, quét nhà
Anh Kim, chị Chỉ giúp bà vá may
Bạn Vở chép chữ cả ngày
Cô Mướp xoè lá, vươn tay leo dàn
Đồng hồ biết chỉ thời gian
Cái Rá vo gạo, cậu Than đốt lò
Chú Gà báo sáng :
Bác Cửa vội mở để cho Nắng vào.
Mỗi người, mỗi việc vui sao !
Bé ngoan làm được việc nào, Bé ơi !
a) Hãy nhận xét, nêu cụ thể quy luật gieo vần trong bài thơ trên. Thơ lục bát tạo giọng điệu, tình cảm gì hỗ trợ cho nội dung?
Bài thơ trên sử dụng phương thức biểu đạt chính là thơ lục bát. Quy luật gieo vần trong bài thơ này tuân theo một mô hình nhất định: ababcc. Mỗi câu lục bát chứa sáu chữ số ngắn và chữ số dài cuối cùng, tạo nên sự cân đối và lưu ý của bài thơ. Giọng điệu vui tươi và hài hước của bài thơ thể hiện tinh thần lạc quan và niềm vui trong các hành động hàng ngày.
b) Bài thơ trên có dấu hiệu nghệ thuật nào được dùng chủ yếu trong bài?
Điểm nhấn nghệ thuật chủ yếu trong bài thơ này là sử dụng hình ảnh đối lập và hài hước để tạo ra sự tương phản và thu hút sự chú ý của người đọc. Các tình huống trong bài thơ được miêu tả một cách lặng lẽ và gần gũi, mang lại sự gần gũi và thân thiện cho người đọc.
c) Từ hiểu bài thơ, hãy đặt đầu đề.
Đồng hành cùng những người bạn đáng yêu
