Văn học đã từ lâu có ba chức năng cơ bản: cung cấp kiến thức, giáo dục và thẩm mỹ. Nhưng bạn đã hiểu rõ về ba chức năng này chưa? Bài viết này sẽ phân tích một tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 12 để làm sáng tỏ.
Contents
Cung Cấp Kiến Thức Về Khoa Học Xã Hội
Trong quá trình phát triển, con người cần nắm vững nhiều kiến thức: địa lí, lịch sử, toán học, vật lý, sinh học, xã hội, cuộc sống và con người. Có hai loại kiến thức chính: khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Văn học cung cấp cho chúng ta kiến thức về khoa học xã hội.
Nhận Thức: Đánh Giá Cái Đúng, Cái Sai, Cái Hay, Cái Dở
Khác với kiến thức, nhận thức là sự tác động chủ quan vào nhận thức khách quan. Khi vẽ một bức tranh hai người đánh lộn, đó là thể hiện khách quan. Nhưng khi vẽ bức tranh đó để trẻ em thấy đánh lộn là xấu, không nên, đó là tác động chủ quan. Văn học giúp chúng ta nhận biết cái đúng, cái sai, cái hay, cái dở, cái tốt, cái xấu. Qua kiến thức trong tác phẩm, văn học hướng người đọc tới nhận thức sâu sắc.
Tác Phẩm Văn Học: Kiến Thức và Nhân Thức
Tác phẩm văn học mang lại cho người đọc những kiến thức nhất định. Nhưng đó không phải mục đích cuối cùng của nhà văn. Qua một tiểu thuyết chẳng hạn, chúng ta có thể hiểu thêm về thời kỳ trồng trọt xưa, kiến thức của người dân, cách cưới hỏi trước kia có giống hiện nay hay không. Nhưng nhà văn không chỉ dừng lại ở đó, họ muốn thông qua kiến thức đó, hướng người đọc tới nhận thức về con người và cuộc sống.
Phân Tích Tác Phẩm “Tây Tiến” của Quang Dũng
Lấy một bài thơ quen thuộc – “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng để làm sáng tỏ điều đó. Lịch sử có thể kể về trận đánh, nhưng không thể mô tả đúng cách và sống động cánh đoàn quân như bài thơ. Nhưng nhà thơ, thông qua hình ảnh sống động, cho chúng ta nhận thức được sự gian nan của con người trong quân đội Tây Tiến và lòng hy sinh cao cả của những chiến sĩ:
“Dốc lên khúc khuỷ, dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”
Những hình ảnh sống động này giúp chúng ta nhận thức về sự gian khổ và lòng hy sinh của những người chiến sĩ trong quân đội Tây Tiến.
“Bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời”
Bài thơ còn đẩy mạnh một nhận định mới: chiến sĩ trong quân đội Tây Tiến là những con người tiêu hiểu của thế hệ thanh niên Việt Nam có lòng yêu nước sâu sắc.
Văn học không chỉ cung cấp kiến thức mà còn giúp chúng ta nhận thức và hiểu thêm về cuộc sống và con người. Nhưng quan trọng hơn, văn học giúp chúng ta tìm thấy những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống và trân trọng sự hy sinh của những người xưa.
