Ngữ văn là một môn học quan trọng trong chương trình giáo dục phổ thông. Để giúp các em học sinh lớp 8 nắm vững kiến thức về môn học này, bài viết này sẽ hướng dẫn và cung cấp ví dụ về việc soạn bài “Chương trình địa phương (phần Văn)” trong sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1.
1. Câu 1 trang 141 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Câu hỏi này yêu cầu bạn lập danh sách các nhà văn, nhà thơ quê ở thành phố, tỉnh (hoặc quận, huyện) nơi bạn đang sinh sống. Hãy thống kê theo trình tự: họ tên, bút danh (nếu có), năm sinh, năm mất (nếu đã mất) và tác phẩm chính. Lưu ý chỉ thống kê những tác giả có sáng tác được công bố trước năm 1975.
Ví dụ:
- Nguyễn Tuân: Nhất Lang, Thanh Thuỷ, Thanh Hà (1910 – 1987)
- Tô Hoài: Mai Trang, Mắt Biển, Thái Yên, Hồng Hoa (1920 – 2014)
- Nguyễn Khải: Mai Trang, Mắt Biển, Thái Yên, Hồng Hoa (1930)
- Nguyễn Đình Thi: Mai Trang, Mắt Biển, Thái Yên, Hồng Hoa (1924)
2. Câu 2 trang 141 sgk Ngữ văn 8 tập 1
Đề bài yêu cầu bạn sưu tầm và chép trọn một bài thơ hoặc một bài văn (khoảng vài trang có thể là đoạn trích) mà bạn cho là hay viết về phong cảnh thiên nhiên, con người, sinh hoạt văn hóa, truyền thống lịch sử của quê hương mình.
Ví dụ:
Hồ Gươm
Nhà tôi ở Hà Nội, cách Hồ Gươm không xa. Từ trên cao nhìn xuống, mặt hồ như một chiếc gương bầu dục khổng lồ, sáng long lanh.
Cầu Thê Húc màu son, cong như con tôm, dẫn vào đền Ngọc Sơn. Mái đền lấp ló bên gốc đa già, rễ lá xum xuê. Xa một chút là Tháp Rùa, tường rêu cổ kính. Tháp xây trên gò đất giữa hồ, cỏ mọc xanh um.
Hà Nội
Hà Nội có chong chóng
Cứ tự quay trong nhà
Không cần trời thổi gió
Không cần bạn chạy xa
Hà Nội có nhiều hoa
Bó từng chùm cẩn thận
Mấy chú vào mua hoa
Tươi cười ra mặt trận
Hà Nội có Hồ Gươm
Nước xanh như pha mực
Bên hồ ngọn Tháp Bút
Viết thơ lên trời cao
Hà Nội có nhiều hào
Bụng súng đầy những đạn
Và có nhiều búp bê
Bóng tròn cho các bạn
Hà Nội có tàu điện
Đi về cứ leng keng
Người xuống và người lên
Người nào trông cũng đẹp
Mấy năm giặc bắn phá
Ba Đình vẫn xanh cây
Trăng vàng chùa Một Cột
Phủ Tây Hồ hoa bay…
Áo lụa Hà Đông
Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát
Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông
Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng
Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn
Mà mùa thu dài lắm ở chung quanh
Linh hồn anh vội vã vẽ chân dung
Bày vội vã vào trong hồn mở cửa
Gặp một bữa anh đã mừng một bữa
Gặp hai hôm thành nhị hỉ của tâm hồn
Thơ học trò anh chất lại thành non
Và đôi mắt ngất ngây thành chất rượu
Em không nói đã nghe lừng giai điệu
Em chưa nhìn mà đã rộng trời xanh
Anh đã trông lên bằng đôi mắt chung tình
Với tay trắng em vào thơ diễm tuyệt
Em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết
Trời chợt mưa, chợt nắng chẳng vì đâu
Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau
Để anh gọi, tiếng thơ buồn vọng lại
Để anh giận mắt anh nhìn vụng dại
Giận thơ anh đã nói chẳng nên lời
Em đi rồi, sám hối chạy trên môi
Những ngày tháng trên vai buồn bỗng nặng
Em ở đâu, hỡi mùa thu tóc ngắn
Giữ hộ anh màu áo lụa Hà Đông
Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
Giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng
Thông qua việc thực hiện các bài tập này, các em học sinh có thể rèn kỹ năng viết và nắm vững kiến thức về văn học, truyền thống văn hóa, lịch sử của quê hương mình.
Chúc các em học tốt môn Ngữ văn!
