Truyện Kiều – tác phẩm vĩ đại của danh nhân văn hóa Việt Nam, Nguyễn Du, mang trong mình giá trị nhân đạo và hiện thực sâu sắc. Qua các đoạn trích như “Chị em Thúy Kiều”, “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, “Mã Giám Sinh mua Kiều”, ta có thể cảm nhận được lòng thương xót của tác giả dành cho số phận không hạnh phúc của Thúy Kiều và đồng thời là những người phụ nữ trong xã hội cũ.
Contents
Sự thương xót đối với người phụ nữ bất hạnh
Trong đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều”, tác giả đã thể hiện tình cảm thương xót của mình đối với Thúy Kiều thông qua lời văn nhân đạo. Thúy Kiều, một người con hiếu thảo, từ bỏ bản thân để chuộc mạng cha và em. Tác giả đã đặc biệt vurgin tình trạng tủi hổ, nhục nhã, ê chề của Kiều khi bị coi như một món hàng để mua bán. Những câu chuyện kinh doanh “Cò kè bớt một thêm hai” càng làm tăng nỗi đau khổ trong lòng Kiều. Tác giả đã thấu hiểu và cảm thấy trái tim của Kiều, điều này thể hiện sự tư tưởng nhân đạo sáng ngời trong tác phẩm.
Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật
Đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích” là một ví dụ mẫu thuộc nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật trong Truyện Kiều. Tác giả đã giúp độc giả hiểu được nỗi đau, nhớ thương, cô đơn và sợ hãi của Kiều. Kiều đã bán mình để chuộc cha và trao duyên cho em, rơi vào tay Mã Giám Sinh và Tú Bà. Kiều đã tìm đến cái chết nhưng may mắn được cứu sống và đưa đến lầu Ngưng Bích để tìm một nơi tử tế để gả chồng. Thực chất, lầu Ngưng Bích là nơi giam cầm Thúy Kiều – nơi khóa kín tuổi xuân của cô ấy. Đoạn này cho thấy sự cô đơn, buồn bã và bẽ bàng trong tâm hồn Kiều thông qua miêu tả tinh tế của tác giả. Giữa thiên nhiên vắng lặng, Kiều đã trải qua cảm giác cô đơn, buồn rầu và sầu muộn. Cô đơn như:
“Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.”
Tác giả cũng thể hiện sự xót xa đối với những người phụ nữ tài sắc nhưng không được hạnh phúc như Thúy Kiều thông qua những câu hỏi đặt ra cuối cùng.
Vẻ đẹp của chị em Thúy Vân, Thúy Kiều
Tác phẩm cũng thể hiện giá trị nhân đạo qua việc ca ngợi vẻ đẹp hình thức và phẩm chất của chị em Thúy Vân, Thúy Kiều. Trong đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”, tác giả đã miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân bằng những từ tuyệt mĩ. Từ “trang trọng” đã thể hiện vẻ đẹp cao sang, quý phái của Thúy Vân. Vẻ đẹp đó được so sánh với những thứ cao quý, như trăng, hoa, mây, tuyết và ngọc. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh thiên nhiên đẹp để miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân. Đôi mắt trong trẻo, nụ cười tươi như hoa, giọng nói trong trẻo thoát, làn tóc mềm mại và làn da trắng trắng ngần của Thúy Vân đều được so sánh với những vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời. Thúy Vân không chỉ có vẻ đẹp hình thức mà còn có vẻ đẹp tài năng và tâm hồn. Còn khi tả Kiều, tác giả đã miêu tả sắc đẹp một phần và dành nhiều không gian để miêu tả tài năng của cô ấy.
Sự khinh bỉ và căm ghét đối với kẻ buôn người
Truyện Kiều cũng thể hiện giá trị nhân đạo thông qua sự căm ghét và khinh bỉ của tác giả đối với những kẻ “buôn thịt bán người” như Mã Giám Sinh. Tác giả đã vạch trần bộ mặt xấu xa, độc ác của Mã Giám Sinh – một tên buôn người đội lốt sinh viên trường Quốc Tử Giám. Tác giả miêu tả bộ mặt, hành động và cử chỉ của Mã Giám Sinh để hé lộ tính cách thực sự của hắn. Tuy đã “ngoại tứ tuần” nhưng hắn vẫn ăn mặc bảnh bao không phù hợp với lứa tuổi của mình. Tác giả còn để lộ bản chất xấu xa của hắn qua hành động và cử chỉ như ngồi ngẩn ngơ trên ghế. Hình ảnh “cò kè bớt một thêm hai” càng thể hiện sự lớn lao của kẻ buôn người. ND đã vạch trần sự lừa dối và không nhân đạo của xã hội xấu xa, nơi tiền bạc đã chà đạp lên những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.
Truyện Kiều của Nguyễn Du không chỉ là tác phẩm văn học vĩ đại, mà còn là tác phẩm mang trong mình giá trị nhân đạo sâu sắc. Tác giả đã thể hiện lòng thông cảm, xót xa cho số phận của người phụ nữ, ca ngợi vẻ đẹp của con người và chỉ trích xã hội xấu xa. Truyện Kiều sẽ mãi trường tồn với thời gian, là nguồn cảm hứng và sự ca ngợi cho tư tưởng nhân đạo.
