Để hiểu sâu hơn về một tác phẩm văn học và có thêm thông tin hữu ích trong việc phân tích tác phẩm, chúng ta cần tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm. Hoàn cảnh sáng tác không chỉ xác định thời gian sáng tác mà còn giúp ta hiểu thêm về giá trị nội dung và tư tưởng mà tác phẩm muốn truyền tải. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng.
Contents
Giới thiệu về Quang Dũng
Thứ nhất: Về cuộc đời
Quang Dũng là tên thật của nhà thơ Bùi Đình Diệm, sinh năm 1921 và mất năm 1988. Ông sinh ra và lớn lên tại làng Phượng Trì, huyện Đan Phượng, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Trước năm 1945, ông làm giáo viên ở Sơn Tây và Hà Nội. Sau Đại cách mạng tháng Tám thành công, ông gia nhập Quân đội Nhân dân Việt Nam và trở thành phóng viên của báo Chiến đấu. Sau năm 1954, ông làm biên tập viên ở Nhà xuất bản Văn học. Ông là một nghệ sĩ đa tài, biết viết thơ, văn, vẽ tranh và soạn nhạc. Ông được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001.
Thứ hai: Về sự nghiệp
Quang Dũng là một nhà thơ tài hoa, nổi bật trong kháng chiến chống Pháp. Ông cũng là một họa sĩ, nhạc sĩ và nhà văn xuôi, nhưng trên hết, ông là một nhà thơ. Trước năm 1945, ông đã viết thơ, nhưng được biết đến rộng rãi nhờ bài thơ Tây Tiến (1948) và một số bài thơ khác viết trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Phong cách sáng tác của Quang Dũng mang đậm tính bi tráng, hào hoa, lãng mạn và tài hoa. Một số tác phẩm nổi bật của ông gồm Mấy đầu ô (thơ, 1986) và Thơ văn Quang Dũng (tuyển thơ văn, 1988).
Tây Tiến được sáng tác năm nào?
Quang Dũng là một nhà thơ tài hoa, nhưng bài thơ Tây Tiến của ông là một trong những tác phẩm nổi bật nhất. Bài thơ này được sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt. Sau khi cách mạng tháng Tám thành công, Quang Dũng gia nhập bộ đội và tham gia đoàn quân Tây Tiến với chức vụ đại đội trưởng vào năm 1947. Đơn vị bộ đội Tây Tiến được thành lập cùng năm và có nhiệm vụ bảo vệ biên giới Việt – Lào trong miền núi Tây Bắc, từ Châu Mai, Châu Mộc đến Sầm Nứa và miền Tây Thanh Hoá. Những người lính trong đoàn quân Tây Tiến là những học sinh, trí thức từ Hà Nội, đã chiến đấu trong những điều kiện khắc nghiệt và thiếu thốn về vật chất. Tuy vậy, tinh thần lạc quan và anh hùng của họ vẫn không ngừng phát triển. Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng đã vẽ lên được hình ảnh của những người lính này, mang đậm tính bi tráng và lãng mạn.
Ý nghĩa nhan đề Tây Tiến
Tây Tiến là tên của một đơn vị bộ đội, và ban đầu bài thơ có tên là “Nhớ Tây Tiến”. Tuy nhiên, khi được in lại, tác giả đã bỏ từ “nhớ” và chỉ giữ lại tên “Tây Tiến”. Lý do vì sao bài thơ được đổi tên này không được tiết lộ, nhưng việc bỏ từ “nhớ” giúp tên bài thơ trở nên ngắn gọn hơn và tổng quát hơn ý nghĩa. Ngoài việc nhắc đến nỗi nhớ về Tây Tiến, tên bài thơ còn gợi lên sự nhớ về thiên nhiên và con người miền Tây Bắc, mở rộng ý nghĩa của bài thơ.
Bố cục và các giá trị bài thơ Tây Tiến
Thứ nhất: Về bố cục
Bài thơ Tây Tiến được chia thành 4 phần:
- Phần 1: miêu tả khung cảnh thiên nhiên và cuộc hành quân của đoàn quân Tây Tiến.
- Phần 2: kỉ niệm về tình quân dân và cảnh sông nước miền Tây.
- Phần 3: miêu tả nhân vật người lính Tây Tiến.
- Phần 4: lời thề gắn bó với Tây Tiến và miền Tây.
Thứ hai: Về giá trị nội dung
Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng mang đến hình ảnh tuyệt đẹp về người lính Tây Tiến trên nền thiên nhiên miền Tây hùng vĩ. Quang Dũng đã thành công trong việc khắc họa những người lính này với tính bi tráng và lãng mạn.
Thứ ba: Về giá trị nghệ thuật
Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng được viết với cảm hứng lãng mạn và ngòi bút tài hoa. Quang Dũng sử dụng các từ ngữ đặc sắc, từ chỉ địa danh và từ Hán Việt để tạo nên hiệu ứng hình tượng sắc nét. Bài thơ cũng kết hợp chất nhạc và chất họa để tăng thêm sức hấp dẫn.
Đây là một số thông tin về hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng. Hy vọng rằng thông qua bài viết này, các bạn học sinh sẽ hiểu thêm về bài thơ và có thêm định hướng trong việc tìm hiểu về tác phẩm này.
