Một bài thơ có thể gợi lên trong ta nhiều cảm xúc khác nhau, đặc biệt khi đó là một khổ thơ thứ 2 trong bài “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng. Bài viết này sẽ đồng hành cùng bạn khám phá vẻ đẹp đặc biệt của khổ thơ thứ 2 trong bài Tây Tiến.
Contents
Giới thiệu tác giả và tác phẩm
Quang Dũng là một trong những người điển hình của thơ ca kháng chiến chống Pháp, với tâm hồn thơ phong phú, lãng mạn và tình yêu đồng bào đồng chí chảy tràn. “Tây Tiến” là một trong những bài thơ xuất sắc và đặc trưng nhất của Quang Dũng. Được viết vào năm 1948 tại Phù Lưu Chanh – nơi ông đã xa cách đơn vị Tây Tiến một thời gian.
Đoạn trích tuyệt vời
Đoạn trích này nằm ở phần hai của bài thơ, là những kỷ niệm của Quang Dũng về những đêm liên hoan văn nghệ và cảnh quan thơ mộng của miền Tây.
Thân bài
Trái ngược hoàn toàn với đoạn thơ mở đầu, thế giới trong khổ thơ này mang đến một hình ảnh khác. Đó là những nét vẽ mềm mại, uyển chuyển, tài hoa và lãng mạn của Quang Dũng.
Những kỷ niệm đẹp về tình quân dân trong đêm liên hoan văn nghệ
“Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”
Với những nét vẽ sống động và mê say, Quang Dũng dẫn chúng ta vào một đêm liên hoan văn nghệ. Đây là những kỷ niệm đẹp, cuốn hút nơi một xứ lạ, một đêm liên hoan văn nghệ hiếm có giữa binh đoàn Tây Tiến và nhân dân địa phương. Cảnh tượng đó thực sự như mơ, vui tươi và sống động.
Doanh trại sáng rực dưới ánh đuốc cháy sáng, nhộn nhịp như một ngày hội. Trong ánh sáng lấp lánh và âm thanh vang vọng của tiếng khèn, những cô gái Thái lộng lẫy, rực rỡ trong trang phục mới, diễm lệ trong dáng điệu dịu dàng, tình tứ trong màn vũ điệu bản địa đã thu hút sự chú ý của những chàng trai Tây Tiến.
Cảnh chia ly trên sông nước
“Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”
Cảnh thơ mộng của sông nước miền Tây được nhà thơ diễn tả qua những chi tiết: trên sông, chiều sương mờ mờ che phủ, dòng sông trôi lặng lẽ với màu sắc cổ tích, có dáng người mềm mại, uyển chuyển trên chiếc thuyền độc mộc, hoa đong đưa theo dòng nước như vẫy chào tạm biệt những người ra đi…
Cảnh đẹp như mơ này được nhà thơ tạo nên chỉ với vài nét chấm phá, tinh tế và tài hoa: Quang Dũng không miêu tả mà chỉ gợi ý. Thiên nhiên không chỉ là vô tri vô giác, mà còn phảng phất hồn người giữa gió cây: “Có thấy hồn lau nẻo bến bờ”.
“Hồn lau” trong thơ của Quang Dũng cũng là “hồn lau” của những kỷ niệm buồn nhưng không đau xót, không quên, mà tràn đầy nhớ thương và lưu luyến. Nhớ thương và lưu luyến đó được thể hiện qua những từ ngữ như “có nhớ”, “có thấy”. Tình yêu dành cho cây cỏ, hoa lá, dòng sông và hình ảnh người… đã làm cho cuộc sống hi sinh và khó khăn của những người lính thêm sắc màu. Bốn câu thơ đã tạo nên một bức tranh lãng mạn và sống động, thiêng liêng.
Kết bài
Với tình cảm lãng mạn, Quang Dũng đã đưa người đọc trở về quá khứ, để được trải qua những giây phút yên bình hiếm có trong thời chiến tranh. Đặc biệt là bốn câu thơ cuối như đưa người đọc vào thế giới cổ tích với dòng sông huyền thoại, với thế giới đẹp, của cõi mơ, của âm nhạc du dương; chất thơ, chất nhạc, chất họa đong đầy, hòa quyện đến mức khó lòng tách biệt.
Quang Dũng không phụ danh xứng là một nghệ sĩ tài năng với những câu thơ tuyệt vời. Ông đã tặng cho người đọc những dòng thơ, những giây phút ngất ngây và đáng nhớ.
