Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Võ Thị Sáu trở thành người phụ nữ đầu tiên và duy nhất bị thực dân Pháp giam giữ tại Đảo Côn Đảo. Từ đó, khi nhắc đến Côn Đảo, không ai không biết đến Võ Thị Sáu – người hùng trẻ đã hy sinh. Chúng ta thường gọi chị với tình cảm gần gũi là “Chị Sáu”, “Cô Sáu”.
Võ Thị Sáu sinh năm 1933 tại huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Chị lớn lên trong một gia đình truyền thống yêu nước. Chứng kiến những tàn ác mà thực dân Pháp gây ra đối với người dân, Võ Thị Sáu không do dự tham gia vào cuộc cách mạng cùng các anh em.
Thiếu nữ ném lựu đạn diệt giặc
Vào năm 14 tuổi, Võ Thị Sáu gia nhập Việt Minh và tham gia vào đội công an xung phong, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ liên lạc và tiếp tế.
Trong thời gian đó, chị tham gia nhiều trận chiến để bảo vệ quê hương, ném lựu đạn tiêu diệt các tên ác ôn và làm bị thương nhiều binh lính Pháp.
Ngoài ra, Võ Thị Sáu còn nhiều lần phát hiện hoạt động gián điệp của giặc Pháp, giúp đội công an thoát khỏi nguy hiểm và tấn công địch.
Trong tháng 7 năm 1948, Công an huyện Đất Đỏ được giao nhiệm vụ phá cuộc mít tinh kỷ niệm Quốc khánh Pháp. Mặc dù biết rằng đây là một nhiệm vụ nguy hiểm, Võ Thị Sáu vẫn tự nguyện tham gia trực tiếp vào cuộc chiến này.
Chị giấu lựu đạn vào góc chợ gần khán đài từ nửa đêm. Vào sáng hôm đó, khi xe tỉnh trưởng tới, chị ném lựu đạn vào phía khán đài, khiến cuộc mít tinh tan tác.
Hai đội công an xung phong ở gần đấy cùng nổ súng để tạo điều kiện giải tán cuộc mít tinh, đồng thời hỗ trợ Võ Thị Sáu rút lui an toàn. Những người của Việt Minh được sắp xếp trong đám đông, hô to “Việt Minh tiến công” và hướng dẫn người dân giải tán.
Sau chiến thắng này, Võ Thị Sáu được tổ chức khen ngợi và được giao nhiệm vụ tiêu diệt tên cai tổng Tòng.
Vào tháng 11 năm 1948, Võ Thị Sáu mang theo lựu đạn và trà trộn vào đám người đi làm căn cước. Trong buổi làm việc, chị ném lựu đạn vào nơi làm việc của Tòng và hô to “Việt Minh tấn công” rồi kéo mấy chị em chạy.
Lựu đạn nổ, Tòng bị thương nặng nhưng không chết. Tuy vậy, vụ tấn công khiến lính đồn Pháp khiếp sợ và không dám truy lùng Việt Minh như trước đây.
Vào tháng 2 năm 1950, Võ Thị Sáu tiếp tục nhận nhiệm vụ ném lựu đạn và tiêu diệt hai chỉ huy của thực dân Pháp là Cả Suốt và Cả Đay, nhưng không may bị bắt.
Trong hơn một tháng bị giam giữ tại nhà tù Đất Đỏ, mặc dù bị tra tấn dã man, chị không buông lời khai báo. Địch phải chuyển chị đến tù Chí Hòa.
Vẫn tiếp tục liên lạc cho đồng chí và cùng chị em trong khám đấu tranh để cải thiện điều kiện sống tại nhà tù.
Trước tinh thần đấu tranh quả cảm của Võ Thị Sáu, thực dân Pháp và tay sai mở phiên tòa và kết án tử hình cho nữ chiến sĩ trẻ. Chúng chuyển chị cùng một số tù nhân cách mạng đến nhà tù Côn Đảo.
Nhờ sự can đảm, kiên cường và trung thành, Võ Thị Sáu đã được kết nạp vào Đảng Lao động Việt Nam và công nhận là Đảng viên chính thức ngay đêm trước khi hy sinh.
Kiên cường đến giây phút cuối cùng
Dù trong quá trình bị bắt, tra tấn đến giây phút cuối cùng, Võ Thị Sáu luôn chứng minh bản lĩnh, sự kiên cường của một chiến sĩ cộng sản.
Ngay khi bị bắt, chị đã chịu đựng cảnh được tra tấn nhưng không buông lời khai báo.
Sự kiên cường đó một lần nữa được thể hiện tại phiên tòa, khi chỉ mới 17 tuổi, Võ Thị Sáu tự tin khẳng định: “Yêu nước, chống bọn thực dân xâm lược không phải là tội”.
Khi nhận án tử hình, chị không sợ hãi. Chị hô to: “Đả đảo thực dân Pháp!”, “Kháng chiến nhất định thắng lợi!”.
Trước giờ hành hình, cha xứ đề nghị làm lễ rửa tội cho chị. Nhưng chị từ chối và nói: “Tôi không có tội. Chỉ có kẻ sẽ hành hình tôi mới có tội”.
Đối mặt với cái chết, điều làm Võ Thị Sáu hối tiếc nhất là chưa tiêu diệt hết bọn thực dân và tay sai cướp nước.
Ngụ ý kể rằng khi đến công trường xử án, chị đã từ chối quỳ xuống và yêu cầu không bịt mắt.
“Tôi không cần bịt mắt. Hãy để cho tôi được nhìn thấy đất nước yêu quý đến giây phút cuối cùng và tôi có đủ dũng khí để nhìn trực tiếp vào nòng súng của các anh!” chị tuyên bố.
Sau khi nói xong, chị Sáu bắt đầu hát Tiến quân ca. Khi viên lính nâng súng, chị ngừng hát và hô to những lời cuối cùng: “Đả đảo bọn thực dân Pháp. Việt Nam độc lập muôn năm. Hồ Chủ tịch muôn năm!”.
Cuộc sống cách mạng và cái chết không khuất phục của Võ Thị Sáu đã trở thành truyền thuyết.
Võ Thị Sáu, cô thiếu nữ dũng cảm,
Kẻ thù đem ra bãi bắn.
Đứng giữa hai hàng lính,
Vẫn ung dung mỉm cười.
Chị cắt một bông hoa tươi,
Cài trên mái tóc.
Đầu ngẩng cao, không khuất phục,
Ngay cả khi hi sinh.
Bây giờ dưới gốc dương,
Chị nằm nghe biển hát.
Và bài hát “Biết ơn Chị Võ Thị Sáu”:
Mùa hoa lê-kima nở,
Ở quê ta miền đất đỏ.
Thôn xóm nhớ tên người anh hùng,
Đã hi sinh cho hoa lê-kima khoe sắc.
Đời sau vẫn nhớ đến,
Sông núi đất nước biết ơn người anh hùng,
Đã hi sinh cho đời sau.
Chị đã hy sinh cả cuộc đời,
Để chiến đấu với niềm tin.
Dù chết, chị vẫn không chùn bước,
Chị Sáu đã hy sinh rồi.
Giọng hát vẫn còn vang dội,
Vào trái tim những người sống.
Giục mọi người tiến lên, không bao giờ lui,
Kìa hoa lê-kima nở,
Làm đẹp quê hương miền đất đỏ.
Nơi đó sáng mãi tên người anh hùng,
Bình minh rực sáng cho hoa kia nở.
Mùa xuân tràn đầy xứ sở,
Tôi đến hát trước nghĩa trang sâu,
Người anh hùng.