Một tác phẩm văn chương đích thực không chỉ đơn thuần là sự tái hiện thế giới và con người, mà còn là một cơ hội để người viết thể hiện trách nhiệm và tạo ra những rung động mãnh liệt. Ngôn từ, vốn là công cụ chính của người viết, được lựa chọn một cách tỉ mỉ và chăm chút để tái hiện một cách chân thực và sáng tạo.
Contents
Ngôn từ là chất liệu của văn học
Văn chương và thơ ca, xuất phát từ cuộc sống, được xây dựng bằng ngôn từ. Những người nghệ sĩ giỏi phải sử dụng tài hoa và nghệ thuật để biến ngôn ngữ đời sống thành ngôn ngữ văn chương. Như nhà thơ Nga Maiacốpxki từng nói: “Phải phí tổn nghìn cân quặng chữ, mới thu về một chữ mà thôi. Nhưng chữ ấy làm cho rung động triệu trái tim trong hàng triệu năm dài.”
Trách nhiệm của người viết
Người viết văn phải có trách nhiệm và năng lực để hiểu sâu sắc con người và thời đại. Như nhà thơ Xuân Diệu đã viết: “Cơm áo không đùa với khách thơ.” Trách nhiệm của các nhà văn là thấu hiểu và phản ánh sự thay đổi của thời đại và cuộc sống. Văn học nghệ thuật đã chứng tỏ vai trò và sức mạnh của mình trong việc thay đổi xã hội, như công cụ “dùng cán bút làm đòn xoay chế độ, mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền.”
Đặc điểm của ngôn từ văn học
Ngôn từ văn học không chỉ đơn thuần là chất liệu sáng tạo, mà còn là sản phẩm của sự trau chuốt và sáng tạo. Đây là một quá trình công phu, đòi hỏi người nghệ sĩ tốn rất nhiều công sức để tìm ra những từ ngữ có khả năng biểu đạt cao nhất ý muốn diễn tả. Ngôn từ văn học phải chính xác, tinh luyện và tạo nên hình tượng trong tác phẩm. Nó không chỉ mang tính trừu tượng, mà còn có tính cảm tính cụ thể, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Ngôn từ và nghệ thuật kiến trúc
Mỗi tác phẩm văn chương có kiến trúc riêng của nó, giống như một ngôi nhà mà người viết phải là một kiến trúc sư để thiết kế. Bố cục và kết cấu của tác phẩm phải có sự hài hòa và cân đối. Tùy thuộc vào thể loại văn học, nghệ thuật kiến trúc có ảnh hưởng khác nhau. Chính bố cục và hệ thống ngôn từ góp phần tạo ra một kết cấu hoàn chỉnh và cân đối, mang lại sự thẩm mỹ cho người đọc.
Sức mạnh và tầm quan trọng của ngôn từ
Ngôn từ không chỉ diễn đạt một hành động hay sự việc đang diễn ra, mà còn mang trong mình nhiều ý nghĩa sắp xảy ra. Ngôn từ là lá thư, nhắn nhủ của tác giả về đời sống, về con người và về thời đại. Nó cũng thể hiện phong cách hành văn và khả năng sáng tạo của người viết. Mỗi từ ngữ, mỗi cụm từ đã được lựa chọn một cách tỉ mỉ để tạo ra những hình ảnh, màu sắc, âm thanh, hình khối… đặc biệt trong tác phẩm. Sự sáng tạo và tinh luyện của ngôn từ văn học tạo nên hiệu ứng sâu sắc trong lòng người đọc.
Quá trình sáng tác và giá trị của văn chương
Sáng tác văn học là một quá trình gian khổ và đầy công phu, nhưng lại rất đáng quý. Người viết văn chương có trách nhiệm là người “cho máu” và “thư ký trung thành của thời đại”. Văn chương không chỉ thể hiện những giá trị chân – thiện – mĩ, mà còn là sự kết hợp hài hòa của các ngành nghệ thuật khác nhau để phục vụ cho cuộc sống và con người.
Trong tất cả những công việc sáng tạo, viết văn là một nghề đòi hỏi rất nhiều công sức, nhưng cũng rất đáng để lựa chọn. Mỗi chiếc vỏ ốc mong manh và lấp lánh sắc màu của một tác phẩm văn chương mang trong mình những tiếng thì thầm của đại dương sâu thẳm, những khúc ca về cuộc sống, tình yêu và khát vọng muôn đời.
Hoàng Kim Linh