Y Phương, một nhà thơ dân tộc Tày nổi tiếng, đã ghi dấu ấn bằng những bài thơ chân thật và mạnh mẽ về cuộc sống miền núi. Trong số đó, bài thơ “Nói với con” đã trở nên nổi tiếng với thông điệp về tình cảm gia đình và lòng tự hào về quê hương.
Contents
Khổ thứ 2: Tình yêu và lòng tự hào về quê hương
“Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn”
Trong khổ thứ 2 của bài thơ, tác giả sử dụng cụm từ “Người đồng mình” để thể hiện sự gắn bó và yêu thương tận cùng của người dân nơi đây. Đó là tiếng địa phương của dân tộc miền núi, tiếng của cội nguồn. Lời nói của cha dành cho con đầy chân thành, tha thiết và tình cảm. Cha muốn con trân trọng và giữ gìn những đức tính và phẩm chất tốt đẹp của dân tộc mình. Cụm từ “thương lắm con ơi” truyền đạt sự tình cảm tha thiết và chân thành của cha dành cho con.
Tình yêu của cha dành cho “người đồng mình” còn được thể hiện qua sự thấu hiểu và thương cảm với những khó khăn mà người dân đang phải đối mặt. Họ luôn sẵn sàng vượt qua nỗi buồn, xa cách, vất vả để tồn tại và sống. Đó là sự vất vả, sự nghèo khó mà dân tộc miền núi đang trải qua. Nhưng cha tự hào khi nói với con rằng người đồng mình tuy khó khăn, nhưng ai cũng nuôi một chí hướng lớn lao, muốn sống một cuộc đời tươi đẹp và đầy nghị lực.
Hãy sống mạnh mẽ như dòng sông và dòng suối
“Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc”
Đoạn thơ này động viên con hãy sống mạnh mẽ như dòng sông và dòng suối, vượt qua mọi gian nan. Tác giả sử dụng những hình ảnh quen thuộc của người dân núi để miêu tả cuộc sống khó khăn và ca ngợi sự kiên trì, nghị lực phi thường của họ. Dòng sông, dòng suối và thác ghềnh là những hình ảnh chân thật của cuộc sống miền núi. Mặc dù cuộc sống không dễ dàng như mặt hồ thu, nhưng người dân miền núi không sợ, họ sẵn sàng đương đầu với mọi thách thức để vượt qua.
Tự hào về người đồng mình và quê hương
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục”
Người đồng mình hiện lên trong bài thơ “thô sơ da thịt”, mang vẻ đẹp bình dị, rắn rỏi và khỏe khoắn. Hình ảnh này tương đồng với người lao động, vượt qua đồi núi và suối. Mặc dù vẻ đẹp bên ngoài thô sơ và không hoàn mỹ, nhưng vẻ đẹp tâm hồn lại được đề cao và lớn lao. Mọi người đều nuôi một chí hướng lớn lao và khát vọng sống một cuộc đời tươi đẹp và có ý nghĩa.
Người đồng mình xây dựng quê hương bằng đôi bàn tay của mình. Sử dụng hình ảnh “đục đá” thể hiện công việc nặng nhọc và sự kiên trì, nhẫn nại của dân tộc. Đây là cách nhìn nhận tinh thần tự tôn và ý thức bảo vệ quê hương. Đồng thời, việc xây dựng quê hương đồng nghĩa với việc xây dựng văn hóa và phát triển kinh tế cho dân tộc. Quê hương sẽ truyền đạt phong tục và phẩm chất tốt đẹp cho con người.
Hãy tự hào và sống với nghị lực
“Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con”
Cuối cùng, cha nhắn nhủ con hãy tự hào về dân tộc và sống với khát vọng và đam mê. Dù con đi đâu làm gì, con cũng không bao giờ ngừng nuôi chí lớn. Người dân quê ta có thể nhỏ bé về vóc dáng, thô sơ về ngoại hình, nhưng khí phách và tinh thần của họ lại vô cùng lớn lao. Sự đối lập giữa hình thể và tâm hồn chỉ ra sự tự hào về những con người dân tộc miền núi và tình yêu của cha dành cho quê hương.
Chỉ qua khổ 2 của bài thơ “Nói với con”, chúng ta đã cảm nhận được những khát vọng lớn lao của người dân tộc miền núi. Tác giả vẽ nên một bức tranh về cuộc sống và tình yêu dân tộc thông qua miêu tả chân thành và gợi lên những cảm xúc tận cùng. Đó là sự tự hào về đất nước và sống với nghị lực và đam mê.
