Văn học Việt Nam trong thời kì từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám 1945 đã trải qua một quá trình phát triển đầy hứa hẹn và đổi mới. Trước đây, văn học Việt Nam chỉ được biết đến qua các hình thức truyền thống nhưng từ thế kỉ XX, với sự ảnh hưởng của xã hội, tư duy và ý thức con người cũng đã thay đổi đáng kể. Điều này đã tạo ra cơ sở và điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của văn học Việt Nam.
Contents
Văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến tháng Tám 1945
Giai đoạn chuẩn bị điều kiện
Giai đoạn đầu tiên, từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám 1945, được coi là giai đoạn chuẩn bị điều kiện vật chất cho sự phát triển của văn học. Trong giai đoạn này, quốc ngữ được sử dụng rộng rãi và đã ảnh hưởng đến việc xuất hiện của văn xuôi. Báo chí và phong trào dịch thuật cũng đã phát triển mạnh, giúp văn chương Việt Nam trưởng thành và phát triển. Trong giai đoạn này, những tác giả như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Ngô Đức Kế… đã đạt được những thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, văn học Việt Nam trong giai đoạn này vẫn chưa hoàn toàn thoát khỏi hệ thống văn học trung đại.
Giai đoạn giao thời
Giai đoạn tiếp theo, từ 1920 đến 1930, được coi là giai đoạn giao thời, là giai đoạn hoàn tất các điều kiện để văn học Việt Nam phát triển vượt bậc ở giai đoạn tiếp theo. Trong giai đoạn này, văn học Việt Nam đạt được nhiều thành tựu đáng kể với sự xuất hiện của các thể loại văn học hiện đại và hiện đại hóa các thể loại truyền thống như tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, kịch… như tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh, Hoàng Ngọc Phách, truyện ngắn của Nguyễn Bá Học, Phạm Duy Tốn, thơ của Tản Đà, Trần Tuấn Khải…
Giai đoạn phát triển rực rỡ
Giai đoạn cuối cùng, từ 1930 đến 1945, là giai đoạn phát triển rực rỡ của văn học Việt Nam. Trong giai đoạn này, văn học Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, đặc biệt là trong tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, phóng sự và phê bình. Nghệ thuật thơ mới đã xuất hiện và tiểu thuyết được phát triển mạnh với nhóm Tự Lực văn đoàn. Truyện ngắn và phóng sự cũng đạt được nhiều thành công. Bên cạnh đó, bút kí và tùy bút cũng phát triển nổi bật. Các nhà văn thời kì này có ý thức tự giác cao hơn về trách nhiệm người cầm bút, về quan niệm nghệ thuật và khuynh hướng thẩm mĩ của mình.
Tốc độ phát triển vượt bậc
Văn học Việt Nam trong thời kì này đã phát triển với tốc độ nhanh chóng và đạt được nhiều thành tựu về số lượng và chất lượng. Điều này có thể giải thích bằng sức sống mãnh liệt của văn hóa, lòng yêu nước và tinh thần dân tộc. Thêm vào đó, sự thức tỉnh ý thức cá nhân của tầng lớp trí thức Tây học và sự phát triển của khoa học kĩ thuật đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của văn chương.
Tuy nhiên, sự phát triển của văn học Việt Nam cũng đã phân hóa thành nhiều xu hướng khác nhau với nhau và tạo điều kiện cho sự cùng phát triển. Văn học Việt Nam trong thời kì này được chia thành hai bộ phận cơ bản là văn học hợp pháp và văn học không công khai. Văn học hợp pháp là văn học được đăng tải và xuất bản công khai, trong khi văn học không công khai là văn học cách mạng và phải lưu hành bí mật.
Văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám 1945 đã phát triển nhanh chóng và đa dạng về nội dung, tư tưởng, hình thức thể loại và ngôn ngữ. Tuy nhiên, nó vẫn giữ được những truyền thống lớn của văn học dân tộc như chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa nhân đạo. Với sự phát triển này, văn học Việt Nam đã mở ra một trang mới trong lịch sử văn chương Việt Nam – thời kì văn học hiện đại.