Hãy cùng nhau ôn tập văn học trung đại Việt Nam trong bài viết này. Chúng ta sẽ tìm hiểu những nội dung và nghệ thuật đặc trưng của giai đoạn văn học này.
Contents
- 1 Những nội dung của văn học trong giai đoạn trung đại Việt Nam
- 2 Đặc điểm, đặc trưng cơ bản của giai đoạn văn học
- 3 Các tác phẩm tiêu biểu
- 4 Phân tích giá trị phản ánh và phê phán hiện thực của đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” (Trích Thượng Kinh kí sự của Lê Hữu Trác)
- 5 Những giá trị nội dung và nghệ thuật thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
Những nội dung của văn học trong giai đoạn trung đại Việt Nam
Trong giai đoạn văn học trung đại Việt Nam, nội dung văn học tập trung vào tư tưởng trung quân ái quốc. Văn học trong thời kỳ này thường mang ý thức độc lập tự chủ, lòng căm thù giặc, tinh thần quyết chiến và quyết thắng kẻ thù xâm lược. Đồng thời, văn học còn thể hiện lòng tự hào đất nước và con người.
Đặc điểm, đặc trưng cơ bản của giai đoạn văn học
Trong giai đoạn văn học trung đại Việt Nam, ngoài các đặc điểm cơ bản trên, còn có những biểu hiện mới, bao gồm:
- Ý thức về vai trò của trí thức đối với đất nước: Như trong tác phẩm “Chiếu cầu hiền”, tác giả thể hiện ý thức này.
- Tư tưởng canh tân đất nước: Được thể hiện trong tác phẩm “Xin lập khoa luật” của Nguyễn Trường Tộ.
- Mang âm hưởng bi tráng: Như trong tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu.
- Tìm hướng đi mới cho cuộc đời trong hoàn cảnh xã hội bế tắc: Như trong tác phẩm “Bài ca ngắn đi trên bãi cát” của Cao Bá Quát.
Các tác phẩm tiêu biểu
Phân tích các tác phẩm và đoạn trích dưới đây để hiểu rõ hơn về nội dung yêu nước trong văn học trung đại Việt Nam:
- “Chạy giặc” của Nguyễn Đình Chiểu: Thể hiện lòng căm thù giặc và nỗi xót xa trước cảnh đất nước bị giặc tàn phá.
- “Văn tế nghĩa sĩ cần giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu: Tác phẩm thể hiện sự biết ơn với những người đã hi sinh vì Tổ quốc.
- “Xin lập khoa luật” của Nguyễn Trường Tộ: Tác phẩm thể hiện tư tưởng canh tân đất nước.
- “Bài ca phong cảnh Hương Sơn” của Chu Mạnh Trinh: Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên đất nước.
- “Câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến: Tác phẩm ngợi ca vẻ đẹp của quê hương đất nước và thể hiện tình yêu nước thầm kín của tác giả.
- “Vịnh khoa thi hương” của Trần Tế Xương: Tác phẩm thể hiện lòng căm thù giặc.
Phân tích giá trị phản ánh và phê phán hiện thực của đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” (Trích Thượng Kinh kí sự của Lê Hữu Trác)
Đoạn trích “Vào phủ chúa Trịnh” là một bức tranh chân thực về cuộc sống phủ chúa. Nó mô tả cuộc sống thâm nghiêm, giàu sang và xa hoa của phủ chúa. Tại đây, uy quyền được thể hiện qua các tiếng quát tháo, truyền lệnh và những con người oai vệ. Cuộc sống ở phủ chúa được mô tả là giàu sang và xa hoa từ nơi ở đến tiện nghi sinh hoạt. Tuy nhiên, nó cũng là nơi âm u, thiếu sinh khí.
Những giá trị nội dung và nghệ thuật thơ văn Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ vĩ đại của Văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm của ông mang nhiều giá trị nội dung và nghệ thuật. Trong tác phẩm “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc”, lần đầu tiên trong văn học dân tộc, có một tượng đài bi tráng và bất tử về người nông dân nghĩa sĩ. Tác phẩm này đặc biệt vì chất trữ tình, thủ pháp tương phản và cấu trúc thể văn biền ngẫu. Ngôn ngữ của Nguyễn Đình Chiểu vừa trân trọng vừa dân dã, mang đậm sắc thái Nam Bộ.
Đó là những điểm đặc trưng văn học trung đại Việt Nam mà các bạn cần nắm vững. Hãy ôn tập thật kỹ để chuẩn bị cho bài kiểm tra sắp tới nhé!
