Hai cháu ngoại của nhà văn tài ba Nguyễn Tuân không ngừng trăn trở với cảm giác “thiếu quê hương” – như chính tên của một tác phẩm vĩ đại của người tiên phong văn học Việt Nam. Một sáng đầu năm mới ở thành phố Frankfurt, năm đầu tiên trải qua đại dịch Covid-19, Bảo Quyên bất ngờ phát hiện một sợi tóc bạc rụng lên bàn phím đàn piano. Đó là sợi tóc bạc đầu tiên của cô, lúc 26 tuổi, giữa một mùa giãn cách. Cảm giác đó tràn đầy lạ lẫm và lo lắng, nhưng cũng phát hiện thấy phấn khích. Nó gần như là một biểu hiện của sự trưởng thành. Một thời điểm khó khăn với một cô gái trẻ phải đứng vững như một trụ cột, vừa là chị vừa là mẹ để che chở cho em trai đã mới kịp làm quen với cuộc sống ở xứ người, trong một năm không dễ dàng để thích nghi ngay lập tức với cả người lớn.
Trong cả năm đó, cả hai chị em phải đối mặt với hai kỳ thi quan trọng. Bảo Quyên tốt nghiệp cao học và Quang Tiến thi vào đại học tại trường đào tạo âm nhạc uy tín của Đức: Đại học Âm nhạc và Nghệ thuật Trình diễn Frankfurt. Bảo Quyên nhớ lại: “Những tuần đầu tiên của năm Covid với cháu là một chuỗi hoảng loạn, rồi sau đó là làm quen, học cách tích cực vui vẻ đối mặt và cố gắng học thêm bài mới, cố gắng có ích…”.
Trong khoảng thời gian đó, em trai cháu chuẩn bị cho kỳ thi đầu vào, chuyển từ trạng thái bồn chồn đến hoảng loạn, rồi phải gọi về cho bố mẹ để cả nhà trấn an lẫn nhau. Nhưng cháu không dám nói với em về nỗi lo, vì sợ tạo thêm áp lực cho em. Thà là chính mình đối mặt với kỳ thi còn hơn là làm em cảm thấy căng thẳng. Vì vậy, cháu chỉ biết cầu nguyện, nhìn em và yêu thương em…”.
Nếu không có đại dịch Covid, lúc này, Bảo Quyên đã có bằng thạc sĩ chuyên ngành biểu diễn trong tay. Kỳ thi sẽ được diễn ra vào đầu tháng 3, muộn hơn nửa năm so với kế hoạch ban đầu. Điều này cũng cho phép cô có thêm thời gian để rèn luyện và tập trung vào kỳ thi quan trọng sau hơn 8 năm mài tay trên những phím đàn tại xứ người. Chương trình tốt nghiệp cao học của cô dự kiến kéo dài khoảng 80 phút, với 5 tác phẩm vĩ đại: Sonata dành cho Piano số 1 của Mozart, 2 Sonata dành cho Piano của Skrjabin và Rachmaninoff, và giữa chừng là bán đầu của bài Etude dành cho Piano của Claude Debussy (6 bài Etude). Tất cả đều là những tác phẩm lớn kinh điển và phức tạp về nội dung âm nhạc và kỹ thuật biểu diễn, thể hiện sự tài ba điêu luyện của những nhạc sĩ vĩ đại. Lý do chọn những tác giả này là vì chúng đã liên kết với cô từ hơn một thập kỷ trước, khi cô bắt đầu bước chân vào thế giới biểu diễn piano, và đến giờ vẫn là những tác phẩm mà cô yêu thích và gắn kết…”.
Bên cạnh đó, đối với chị em Bảo Quyên, còn có một niềm vui khác: sự hy vọng sắp thành hiện thực với Le Chauffage Concert (Buổi hòa nhạc “Sưởi ấm”), một sự kiện âm nhạc thường niên mà đôi song tấu piano/violin hiếm hoi của hai chị em từng mang đến những màn trình diễn xuất sắc và hợp tác. Nhờ kiến thức mới học được tại xứ người, tình yêu với Hà Nội ngày càng được đắp đầy hơn sau mỗi chuyến trở về, cộng với sự đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn tại quê nhà và tất nhiên là sự thấu hiểu của tình chị em, hai chị em đã không ngừng cố gắng thu xếp để trở về Hà Nội biểu diễn cho chương trình nhằm gây quỹ từ thiện.
Nếu nhìn vào nguồn gốc, có thể nói rằng Quyên và Tiến đã có một khởi đầu thuận lợi và may mắn, sinh ra trong một gia đình có truyền thống “văn võ song toàn”. Cụ ngoại của họ là nhà văn Nguyễn Tuân, và ông họ là danh họa Nguyễn Tư Nghiêm – một trong “tứ trụ của hội họa Việt Nam”, ông nội là Thượng tướng Trần Văn Quang, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
“Chắc chắn rồi, hành trang giúp hai chị em vững vàng nhất luôn là tổng hòa từ ảnh hưởng của cụ Tuân, cụ Nghiêm và cụ Quang. Nếu thiếu đi một trong ba sức ảnh hưởng đó, hai chị em cháu sẽ khó có thể trở thành chính mình như ngày hôm nay. Có một điều thú vị: Khi tôi biết đến những tác phẩm của nhà soạn nhạc Alexander Scriabin, tôi cảm thấy như đang đứng trước những bức tranh của cụ Nghiêm. Đôi lúc nhìn thấy những đường nét đầy uyển chuyển, rồi lại chứa chấp bí ẩn, và những mảng màu hay hình khối tráng lệ, đầy lộng lẫy, cũng có những tác phẩm thì ấm áp và sâu lắng…”.
Nhưng trên hết, Quyên yêu thích âm nhạc của Chopin. “Có lẽ vì nó phản ánh đúng tính cách của tôi, với những đối kháng nội tâm dồn dập. Tôi cũng cảm thấy khá nóng nảy, không giỏi kiềm chế cảm xúc, đôi khi cực đoan trong tình yêu và sự ghét bỏ. Điều đó tạo sự khác biệt so với em trai. Tiến có vẻ thông minh và lạc quan hơn. Chính vì vậy, nhạc cụ mà hai chị em học phù hợp với tính cách của mỗi người…”.
Cùng một lúc, khi Bảo Quyên phát hiện tóc của mình đã bạc lúc 26 tuổi, tóc của Tiến, sau hơn một năm Covid-19, đã trở thành một gọn tóc dài như đuôi ngựa. Cậu bé ngơ ngác kỷ niệm ngày nào bên cây vỹ cầm giờ đã trở thành một nghệ sỹ nam trưởng thành. Ngoài đời thường, Quyên là người chăm sóc, nội tâm, nhưng khi lên sân khấu, cô trở thành một hình ảnh ngược lại: Tiến trở nên tự tin và quyết đoán, còn Quyên trở nên mong manh và nhẹ nhàng. Trong ánh sáng rực rỡ của sân khấu nhạc cổ điển, không ai thấy những sợi tóc đặc biệt trong mùa Covid-19, chỉ thấy một tình yêu trong sáng trước những giai điệu bất tử, dưới đôi bàn tay thanh mảnh và ánh mắt mơ màng của tuổi thanh xuân – như chưa từng có đại dịch giãn cách.
Cả hai, Quyên và Tiến, đã có một khởi đầu thuận lợi và may mắn từ gia đình và đã nỗ lực rèn luyện và phát triển sự nghiệp biểu diễn của mình. Bảo Quyên từng đạt giải đặc biệt tại một cuộc thi âm nhạc hiếm hoi được tổ chức giữa đại dịch. Trong khi đó, Quang Tiến đã giành được nhiều giải thưởng quốc tế danh giá và là nghệ sỹ trẻ nhất từng biểu diễn với Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia Việt Nam.
Hai chị em đã chia sẻ đam mê và thành công của mình thông qua việc biểu diễn và sự đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn. “Le Chauffage Concert” là cách của họ để góp phần giúp đỡ những người khó khăn. Họ tin rằng nhạc cổ điển có thể mang lại niềm vui và sưởi ấm trái tim của mọi người. Chúng tôi hy vọng rằng sự tử tế và tài năng của hai chị em sẽ tiếp tục lan truyền sự ấm áp và hy vọng đến tất cả mọi người.
