Ai trong chúng ta cũng từng khao khát tới Hà Nội để viếng thăm lăng Bác. Và vào năm 1976, nhà thơ Viễn Phương đến lần đầu tiên và để lại một bài thơ độc đáo. Bài thơ này đã được in trong nhiều tuyển tập và trở thành một phần trong chương trình sách giáo khoa dành cho học sinh. Đến bây giờ, nó vẫn giữ nguyên giá trị và gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc đậm sâu với hình ảnh thuần Việt mà còn chứa đựng tình cảm sâu sắc.
Nhịp Thơ Bậc Nhất
Một điểm đặc biệt của bài thơ là nhịp điệu chậm rãi, giống như nhịp điệu của những bước chân đi vào lăng viếng Bác cùng những cảm xúc trong lòng. Từ đầu bài thơ, người đọc đã cảm nhận được như thể mình đang từ xa nhìn thấy lăng Bác trong sương mù: “Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát”. Nhà thơ đã khéo léo lựa chọn cây tre là biểu tượng của tinh thần Việt Nam, vốn đứng vững trước bão táp: “Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”. Hai câu thơ “Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ – Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” tái hiện hình ảnh dân tộc gắn bó cùng lãnh tụ yêu quý.
Bình Yên Trong Giấc Ngủ
Khổ thơ thứ ba đưa ta vào lăng Bác, nơi mà Bác nằm trong giấc ngủ bình yên giữa ánh trăng đầy dịu dàng. Ánh trăng không chỉ là nguồn sáng mà còn là biểu tượng tình cảm mà dân tộc dành cho Bác. Câu thơ cuối cùng “Mà sao nghe nhói ở trong tim” đầy xúc động, chỉ bằng một từ “nhói” đã làm rơi nước mắt của chúng ta. Chúng ta biết rằng trời xanh là mãi mãi, nhưng tại sao chúng ta cảm thấy đau đớn?
Tâm Hồn Việt
Khi nhà thơ rời khỏi lăng Bác, anh ta bước vào khu nhà sàn của Bác thơm hương hoa cây lá. Nhà thơ trung thành viết: “Mai về miền Nam thương trào nước mắt”, và sau đó là những ý nguyện: “Muốn làm con chim hát quanh lăng”, “Muốn làm đóa hoa”, “Muốn làm cây tre”. Đây là sự chia sẻ sâu sắc của nhà thơ với hình ảnh lãnh tụ hòa quyện với thiên nhiên và tâm hồn Việt.
Bài thơ “Viếng lăng Bác” được viết đơn giản, ngắn gọn nhưng đầy tính âm nhạc và sắc nét như một bản tình ca. Ngôn ngữ thơ được lựa chọn kỹ lưỡng và tạo ra sự mở cửa cho tưởng tượng. Khi được nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc, bài thơ trở nên bay bổng và vang mãi trong lòng chúng ta khi nhớ về Người lính cụ Hồ yêu dấu.
Nguồn: Nguyễn Ngọc Phú