Một câu chuyện bi tráng về chiếc xe tăng vừa trở thành bảo vật quốc gia đã khiến nhiều người xúc động. Đó là chiếc xe tăng số hiệu 377, một hiện vật gốc độc bản có giá trị đặc biệt liên quan đến sự kiện trọng đại của đất nước.
Kíp xe anh hùng
Chiếc xe tăng 377 hiện đang được lưu giữ và trưng bày tại tượng đài Chiến thắng Đăk Tô – Tân Cảnh. Đây là một trong số 27 hiện vật vừa được công nhận là bảo vật quốc gia. Những hiện vật này có niên đại hàng trăm năm, thậm chí hàng ngàn năm, tạo nên bộ sưu tập quý giá của quốc gia.
Chiếc xe tăng 377 có niên đại muộn nhất trong số các bảo vật. Nó chứng tỏ sự hào hùng và bi tráng của dân tộc ta trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Theo thông tin từ Bảo tàng Quân đoàn 3, xe tăng số hiệu 377 là loại xe T59 do Trung Quốc sản xuất và viện trợ cho Việt Nam vào những năm 1960. Tháng 5.1971, xe tăng này được điều động bổ sung cho Tiểu đoàn 297, tham gia chiến đấu tại Mặt trận Tây nguyên. Trong chiến dịch này, 377 đã lập kỷ lục với hiệu suất chiến đấu cao nhất trong lịch sử chiến đấu của lực lượng tăng – thiết giáp.
Trong một trận đánh, 377 đã diệt 7 xe tăng của địch trước khi bị bắn cháy. Cả kíp xe, gồm thiếu úy Nguyễn Nhân Triển, hạ sĩ Nguyễn Đắc Lượng, hạ sĩ Cao Trần Vịnh và hạ sĩ Hoàng Văn Ái, đã anh dũng hy sinh trong lúc chiến đấu.
Khúc ca bi tráng
Theo thượng tá Nguyễn Cảnh Minh, Giám đốc Bảo tàng Quân đoàn 3, chiếc xe tăng 377 viết nên câu chuyện hào hùng và bi tráng. Vào năm 1971, quân đội Sài Gòn xây dựng căn cứ quân sự tại Đăk Tô – Tân Cảnh (Kon Tum), nhằm ngăn chặn các đợt tấn công của quân ta.
Năm 1972, bộ đội ta tiến công để tiêu diệt địch và giải phóng Đăk Tô – Tân Cảnh. Đây là chiến dịch quy mô lớn đầu tiên ở Tây nguyên. Trung đội xe tăng 3, với xe tăng 377 dẫn đầu, đã tiêu diệt nhiều xe tăng và ụ súng của địch, đưa căn cứ Đăk Tô – Tân Cảnh vào tay quân ta.
Tuy nhiên, trước hỏa lực tập trung của địch, xe tăng 377 đã trúng đạn và bốc cháy. Cả 4 thành viên trên xe đã anh dũng hy sinh. Nhưng nhờ sự hy sinh của kíp lái 377, căn cứ Đăk Tô – Tân Cảnh đã hoàn toàn bị tiêu diệt.
Với chiến công này, kíp xe tăng 377 đã được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Hiện nay, chiếc xe tăng 377 vẫn được lưu giữ và trưng bày tại khuôn viên tượng đài Chiến thắng Đăk Tô – Tân Cảnh. Nắm cơm cháy thành than mà các anh chưa kịp ăn giữa hai trận đánh hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Lực lượng tăng – thiết giáp ở Hà Nội.
Đây là một trong những câu chuyện hào hùng và bi tráng của quân đội và dân tộc ta. Chiếc xe tăng 377 đã trở thành một biểu tượng vĩnh cửu cho sự hy sinh và tình yêu quê hương.
