Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách mở bài trong một bài văn nghị luận xã hội. Phần mở bài có vai trò quan trọng trong việc gợi mở, định hướng vấn đề. Cùng khám phá những cách mở bài hấp dẫn và thông minh để làm nổi bật bài văn nghị luận của bạn!
Contents
I. Hướng dẫn cách mở bài nghị luận xã hội
Trực tiếp: Đi thẳng vào vấn đề cần nghị luận. Khi mở bài trực tiếp, cần tập trung vào vấn đề nghị luận, tránh lan man.
Gián tiếp: Từ vấn đề liên quan dẫn dắt đến vấn đề cần nghị luận. Khi mở bài gián tiếp, cần tạo được sự hấp dẫn, linh hoạt. Có thể mở bài gián tiếp bằng cách dẫn dắt từ một câu nói, ý kiến, nhận định để đi đến vấn đề cần nghị luận.
Cấu trúc của mở bài gồm các phần:
- Dẫn dắt vấn đề: Đi từ vấn đề liên quan (một câu nói, ý kiến, nhận định…) để dẫn người đọc, người nghe vào vấn đề bàn luận hay tình huống có vấn đề đặt ra ở đề bài.
- Nêu vấn đề: Nêu vấn đề một cách ngắn gọn, chú ý nêu đúng vấn đề đặt ra trong đề bài và phải nêu một cách khái quát.
- Nhận định về tầm quan trọng của vấn đề, ý nghĩa của vấn đề đối với cuộc sống, xã hội (không nhất thiết phải có, tùy thuộc vào từng nội dung).
II. Làm thế nào để có một bài mở bài hay?
Để có một bài mở bài hay, bạn cần tuân thủ các yêu cầu sau:
- Ngắn gọn (khoảng 3 đến 4 câu văn): Mở bài cần ngắn gọn, tránh dài dòng, lan man dễ gây lạc đề.
- Đầy đủ: Nêu được vấn đề cần nghị luận; phạm vi tư liệu, thao tác nghị luận chính.
- Độc đáo: Tạo ra sự chú ý cho người đọc về vấn đề cần nghị luận bằng những liên tưởng khác lạ, hoặc dẫn dắt những câu trích dẫn ý nghĩa.
- Tự nhiên: Ngôn từ giản dị, mộc mạc, tránh sáo rỗng, tránh gượng ép.
III. Một số ví dụ về cách mở bài nghị luận xã hội
Mẫu 1
Cuộc sống chính là một bức tranh nhiều màu sắc. Mỗi người sẽ tự điểm tô lên đó những gam màu khắc nhau. Một trong những gam màu có ý nghĩa nhất đó chính là tình yêu thương, lòng nhân ái, niềm tin…
Mẫu 2
Thời gian vẫn đi qua và bốn mùa luôn luân chuyển. Nhưng những giá trị chân chính vẫn luôn tồn tại giữa cuộc sống muôn màu, muôn vẻ này. Khi nhắc đến những giá trị tốt đẹp đó, chúng ta không thể không nhắc đến sự đồng cảm và chia sẻ, sự tử tế…
Mẫu 3
Cuộc đời của con người giống như một cuốn nhật ký. Mỗi ngày chúng ta lại viết nên những trang giấy nhiều điều: có niềm vui, cũng có nỗi buồn, có thành công, cũng có thất bại. Trên hành trình để hoàn thiện cuốn nhật kí cho riêng mình, chúng ta cần phải có được nghị luận. Để rồi đến khi khép trang nhật kí lại, mỗi người đều cảm thấy mãn nguyện, tự hào.
Mẫu 4
Mỗi người sinh ra được thượng đế ban tặng cho trí tuệ để suy nghĩ và một trái tim để cảm nhận yêu thương. Chúng ta sẽ tạo ra cho bản thân những giá trị nhất định, một trong số đó là vấn đề nghị luận để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.
Mẫu 5
Cuộc sống là một chặng hành trình dài. Mà ở đó mỗi người sẽ tự viết lên những trang sách khác nhau. Và trên hành trình đó, chúng ta cần phải có nghị luận để cuộc sống ngày càng tươi đẹp hơn.
Mẫu 6
Thời gian là vô hạn, còn đời người là hữu hạn. Chính vì vậy, những triết lí sống của cuộc đời là điều mà con người luôn theo đuổi. Và vấn đề nghị luận là một trong số đó.
Mẫu 7
Trong vũ trụ rộng lớn, sự tồn tại của con người là vô cùng nhỏ bé. Dù vậy, sự tồn tại đó là một phần tất yếu. Vậy, chúng ta cần làm thế nào để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Điều đó đã được gửi gắm qua câu…
Mẫu 8
Cuộc sống là một bức tranh muôn màu. Mỗi người sinh ra đều có một số phận cho riêng mình. Bởi vậy, chúng ta cần cố gắng sống sao cho tốt đẹp. Và câu nói đã đem đến một bài học quý giá.
Mẫu 9
Con đường đến đích thành công phải trải qua nhiều khó khăn thử thách, nhưng để có thể vượt qua mọi khó khăn, chúng ta phải có sự đam mê và nỗ lực tự thân. Khi đọc được câu nói…, tôi cảm thấy điều đó thực sự ý nghĩa.
Mẫu 10
Trong cuộc sống, mỗi một con người được sinh ra đều mang trong mình những giá trị nhất định. Chúng ta cần phải nỗ lực hết mình để khẳng định bản thân. Và vấn đề nghị luận là vô cùng cần thiết trong hành trình đó.
Mẫu 11
Cuộc sống là một mảnh ghép muôn màu. Bên cạnh gam màu rực rỡ, là gam màu trầm lặng. Nhưng không vì vậy mà chúng ta đánh mất mọi thứ. Mỗi người đều mang một sứ mệnh riêng. Mảnh ghép nào cũng đáng trân trọng. Và vấn đề nghị luận là một yếu tố để làm nên chúng ta.
Mẫu 12
Xukhôm linxki đã từng nói: “Con người sinh ra không phải để tan biến đi như một hạt cát vô danh. Họ sinh ra để lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim người khác”. Thật vậy, mỗi con người sống đều phải tạo ra cho mình những giá trị riêng thật tốt đẹp. Và vấn đề cần nghị luận chính là một trong yếu tố để chúng ta làm nên điều đó.
Mẫu 13
Cuộc sống là một bản nhạc, có trầm có bổng. Dù vậy, con người cũng cần có được nghị luận để tiếp tục bước đi trên con đường của mình. Đến cuối con đường, chúng ta sẽ gặt hái được yêu thương, thành công.
Mẫu 14
Trong cuộc sống, mỗi một con người được sinh ra đều mang trong mình những giá trị nhất định. Đúng như câu nói… Từ đó, mỗi người nhận ra bài học thật ý nghĩa và giá trị.
Mẫu 15
Con đường đến đích thành công phải trải qua nhiều khó khăn thử thách, nhưng để có thể vượt qua mọi khó khăn, chúng ta phải có sự đam mê và nỗ lực tự thân. Khi đọc được câu nói…, tôi cảm thấy điều đó thực sự ý nghĩa.
Mẫu 16
Cuộc sống có rất nhiều giá trị tốt đẹp mà con người cần xây dựng và giữ gìn. Cũng giống như lời khuyên mà câu nói… dành cho mỗi người trong cuộc sống này.
Mẫu 17
Nhân vật Paven trong “Thép đã tôi thế đấy” từng nói: “Đời người chỉ sống có một lần. Phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì những năm tháng đã sống hoài, sống phí, cho khỏi hổ thẹn vì dĩ vãng ti tiện và hèn đớn của mình…”. Sống và làm sao cho sống đúng nghĩa của một con người trong kiếp nhân sinh là niềm trăn trở của mỗi người. Vì vậy, có ý kiến đã khuyên rằng….
Mẫu 18
Cuộc sống của con người không phải lúc nào cũng bước đi trên con đường trải đầy hoa hồng. Nhưng nhờ có ý chí và nghị lực mà mỗi người luôn biết cách vượt qua khó khăn. Cũng giống như câu nói: “Giữa một vùng đất khô cằn sỏi đá, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chùm hoa thật đẹp”.
Mẫu 19
Người xưa từng nói: “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”. Cuộc đời luôn sẵn bày những nghịch cảnh để thử thách con người. Không có con đường bằng phẳng nào dẫn ta thẳng đến thành công. Sự nỗ lực của bản thân chính là yếu tố quyết định thành bại trong cuộc đời. Bởi thế, mọi chuyện ở trên đời sẽ không có gì khó khăn nếu bạn luôn có nghị luận.
Mẫu 20
Thành công chỉ đến với những ai thực sự đam mê và nỗ lực hết mình vì điều đó. Và trong hành trình chinh phục thành công, nghị luận là một yếu tố vô cùng quan trọng.
Mẫu 21
Trên hành trình chinh phục thành công, mỗi người hãy luôn ý thức được rằng: “Thành công là một cuộc hành trình chứ không phải là điểm đến”. Và chỉ có không ngừng cố gắng hoàn thiện bản thân, chúng ta mới có được thành công. Một trong những yếu tố vô cùng quan trọng để đạt được thành công chính là nghị luận.
Mẫu 22
“Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng. Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai. Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió”. Bài hát “Đường đến ngày vinh quang” của cố nhạc sĩ Trần Lập đã nhắc nhở mỗi người một bài học ý nghĩa trong cuộc sống. Để bước đến đích, chúng ta cần phải có nghị luận.
Mẫu 23
Tôi từng đọc ở đâu đó rằng: “Nếu có thể lựa chọn, hãy chọn những thứ tốt nhất; Nếu không có lựa chọn, vậy hãy cố gắng làm thật tốt”. Để có thể đạt được những điều bản thân mong muốn, chúng ta cần phải có được nghị luận.
Mẫu 24
Robert Frost từng nói: “Trong rừng có rất nhiều lối đi, ta chọn lối đi chưa có dấu chân người”. Để ghi tên chính mình vào lịch sử, chúng ta cần phải cố gắng hoàn thiện bản thân. Và nghị luận là một yếu tố vô cùng quan trọng.
IV. Mở bài theo từng vấn đề nghị luận
- Đam mê
- Lí tưởng sống
- Tình yêu thương
- Giá trị bản thân
- Tình bạn
- Phương pháp đọc sách
- Chủ quyền dân tộc
- Cách sống
- Văn hóa
- Lòng yêu nước
- Sự thật và giả dối
- Yếu tố thành công
- Sự khiêm tốn
- Nghị lực
- Khát vọng và tham vọng
- Sự khiêm tốn
- Đạo đức, nhân cách
- Niềm tin
- Vai trò của kiến thức và kĩ năng
- Niềm vui
- Vẻ đẹp tâm hồn
- Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc
- Lợi ích quốc gia
- Nghiện game
Những vấn đề nghị luận trên là những chủ đề quan trọng trong xã hội. Từ đó, chúng ta có thể mở bài một cách sáng tạo và hấp dẫn, để thu hút sự quan tâm và suy ngẫm của người đọc.