Những bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí đó là việc phân tích và tranh luận về những vấn đề tư tưởng và đạo lí, chẳng hạn như cách hành xử, thái độ, cử chỉ và hành vi của con người với con người hoặc với các vấn đề xã hội đang trỗi dậy. Nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí là sự kết hợp của nhiều quy trình lập luận để làm sáng tỏ những vấn đề tư tưởng, đạo lí xuất hiện trong cuộc sống và trong các mối quan hệ xã hội.
Contents
1. Bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí là gì?
Nghị luận về một tư tưởng đạo lí là việc phân tích và bàn luận về một vấn đề thuộc phạm trù tư tưởng hay đạo lí như cách hành xử, thái độ, cử chỉ và hành vi của con người với con người hoặc của con người với những vấn đề xã hội đang nổi cộm ngày nay. Nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí là việc tổng hợp nhiều động tác lập luận để làm sáng tỏ những vấn đề tư tưởng, đạo lí xuất hiện trong cuộc sống và trong những mối quan hệ xã hội.
Đề bài nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí rất đa dạng và thể hiện những tư tưởng và quan niệm mang tính nhân văn. Đề bài nghị luận về tư tưởng đạo lí sẽ bao gồm 2 dạng, dạng 1 đã nêu rõ yêu cầu nghị luận, còn dạng 2 chỉ đưa ra vấn đề nghị luận chứ không đưa ra yêu cầu cụ thể nào để người đọc có thể tự nhận định. Để làm tốt bài văn nghị luận này, học sinh cần phải đọc kỹ đề bài và nắm chắc kỹ năng làm văn.
2. Kỹ năng viết bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí
2.1 Kỹ năng phân tích đề
Phân tích đề là quá trình chỉ ra những yêu cầu về nội dung và phạm vi dẫn chứng của đề. Đây là bước quan trọng trong việc làm văn nghị luận xã hội.
Các bước phân tích đề:
- Đọc kỹ đề bài và gạch chân từ khoá chủ chốt.
- Chú ý những yêu cầu của đề, xác định rõ yêu cầu của đề.
- Trả lời các câu hỏi: Đây là dạng đề gì? Đề đặt ra vấn đề gì cần giải quyết?
Ví dụ minh hoạ:
Dạng đề mà trong đó tư tưởng đạo lí được nhắc đến một cách trực tiếp.
Ví dụ: bàn luận về sự tự tin hoặc lòng tự trọng của con người trong cuộc sống hay tinh thần tự hào dân tộc.
Dạng đề mà trong đó tưởng đạo lí được nhắc đến một cách gián tiếp.
Ví dụ: “Sứ mạng của người mẹ không phải là làm chỗ dựa cho con cái mà là làm cho chỗ dựa ấy trở nên không cần thiết” (B.Babbles). Hãy trình bày suy nghĩ của các anh/chị về ý kiến phía trên.2.2 Kỹ năng xác định luận điểm, luận cứ
Một bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lí thường có các luận điểm chính sau:
Luận điểm 1: Giải thích về tư tưởng đạo lí.
Luận điểm 2: Bình luận và chứng minh tư tưởng đạo lí, đồng thời phê phán những biểu hiện sai lệch liên quan tới vấn đề.
Luận điểm 3: Bài học được rút ra.
Để thuyết minh cho luận điểm lớn, thường sẽ đề xuất những luận điểm nhỏ. Một bài văn có thể có nhiều luận điểm lớn, mỗi luận điểm lớn lại được cụ thể hóa bằng nhiều luận điểm nhỏ.
3. Các bước viết bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí
3.1 Cách 1
Cách 1 để viết một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí bao gồm 5 bước: giải thích, phân tích, bác bỏ, bình luận và đánh giá, và bài học về nhận thức và hành động.
3.2 Cách 2
Cách 2 để viết một bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí đòi hỏi các bước như giải thích về tư tưởng, đạo lí; bàn luận và chứng minh những mặt đúng của tư tưởng, đạo lí; bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan tới vấn đề; và nêu ý nghĩa và rút ra bài học nhận thức, hành động.
4. Sơ đồ tư duy viết bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí
Để viết một bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí có hệ thống, hãy tham khảo sơ đồ tư duy dưới đây để nắm bắt được những ý cần có trong bài. Các em có thể tạo sơ đồ tư duy riêng để thể hiện dàn ý của bài văn nghị luận.
Thêm vào đó, hãy tham gia khóa học để nâng cao kỹ năng viết văn nghị luận và học thêm về các loại văn nghị luận khác.
