Như một bước chuẩn bị cho kỳ thi THPTQG môn Ngữ Văn, Tailieumoi.vn xin trình làng tới các thầy cô giáo và các bạn học sinh tài liệu “Những Đề Nghị Luận So Sánh Văn Học Lớp 12 Đáng Để Tham Khảo”. Đây là một tài liệu đầy đủ lý thuyết, phương pháp giải chi tiết và bài tập có đáp án, giúp các bạn ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới. Hy vọng rằng các bạn sẽ ôn tập một cách hiệu quả và đạt được kết quả mà mình mong muốn.
Dàn Bài Chung Của Bài Nghị Luận So Sánh Văn Học:
- Mở Bài:
Giới thiệu về đối tượng so sánh. - Thân Bài:
- Nêu khái quát về đối tượng so sánh thứ nhất.
- Nêu khái quát về đối tượng so sánh thứ hai.
- So sánh:
- Điểm giống nhau.
- Điểm khác nhau.
- Lí giải sự khác nhau:
- Bối cảnh xã hội, lịch sử, văn hóa – môi trường tồn tại của đối tượng nghị luận.
- Tư tưởng, phong cách của nhà văn.
- Đặc trưng thi pháp của thời kỳ văn học.
- Kết Bài:
Tổng kết lại vấn đề được so sánh.
Đề: Cảm nhận của anh (chị) về vẻ đẹp hai đoạn thơ sau:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu.
Để ngàn năm còn vỗ.” (Sóng – Xuân Quỳnh)
“Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dánh hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời…” (Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm)
Gợi Ý:
- Giới thiệu chung:
- Xuân Quỳnh (1942 – 1988) – một trong những gương mặt tiêu biểu cho các nhà thơ nữ thời chống Mĩ. Thơ chị thấm đượm tình người và thể hiện một trái tim phụ nữ hồn hậu, chân thành nhiều lo âu và luôn da diết trong khát vọng hạnh phúc đời thường. “Sóng” là một trong những bài thơ tình hay nhất của Xuân Quỳnh nói riêng và thơ ca Việt Nam hiện đại nói chung.
- Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Thơ ông giàu chất suy tư, cảm xúc dồn nén thể hiện tâm tư người trí thức. “Đất Nước” là một tác phẩm mang tính chất tổng kết, thể hiện sự hi sinh và đóng góp của mỗi cá nhân cho sự trường tồn của Đất Nước.
- Phân tích:
2.1 Đoạn thơ trong bài “Sóng” – Xuân Quỳnh:
- Vị trí đoạn thơ: Nằm ở cuối bài thơ, tác giả thể hiện khao khát được hóa thân vào tình yêu lớn của nhân loại để bất tử hóa tình yêu của mình.
- Cảm nhận:
- Ứơc mơ cháy bỏng của người phụ nữ là được “tan ra” thành những con sóng nhỏ, hòa vào biển lớn tình yêu của nhân loại.
- Biển lớn tình yêu ấy không chỉ là tình yêu đôi lứa, mà là tình yêu dành cho đất nước. Trái tim yêu thương vô bờ sẽ trường tồn mãi mãi.
- Thể thơ cô đọng, hàm súc; câu hỏi tu từ gợi mạnh mẽ; giọng thơ tha thiết, trữ tình.
- Xuân Quỳnh muốn từ bỏ cái chật chội, nhỏ hẹp để tìm đến một tình yêu bao la, rộng lớn. Là khát vọng được sống trong tình yêu, muốn hóa thân vĩnh viễn thành tình yêu bất diệt.
2.2 Đoạn thơ trong bài “Đất Nước” – Nguyễn Khoa Điềm:
- Vị trí đoạn thơ: Nằm ở cuối phần thứ nhất của đoạn trích, tác giả rút ra chân lí về sự hi sinh, cống hiến của mỗi cá nhân cho sự trường tồn của Đất Nước.
- Cảm nhận:
- Tiếng gọi “Em ơi em” gần gũi, tha thiết, như đang nói chuyện với tất cả thế hệ trẻ Việt Nam những năm 70 trong thời kỳ chống Mỹ.
- Tổng kết mang tính triết lí: “Đất Nước là máu xương của mình”, chân lí này được hình thành qua hàng nghìn năm lịch sử gian lao nhưng anh hùng. Câu thơ chứa sự trân trọng và lòng biết ơn sâu sắc đối với những thế hệ đã dũng cảm hi sinh để dựng nước và giữ nước.
- Nhà thơ nhắn nhủ chân thành: “Phải biết gắn bó và san sẻ”, “Phải biết hóa thân cho dấu ấn xứ sở”. Điệp từ “phải biết” kết hợp với các động từ “gắn bó”, “san sẻ”, “hóa thân” nhấn mạnh trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với Đất Nước.
- Câu thơ cuối kín đáo bộc lộ tình yêu nước và khát vọng về sự trường tồn của Đất Nước đến “muôn đời”.
Đoạn trích này có giá trị như một tổng kết lịch sử ngắn gọn, giàu cảm xúc. Thể thơ tự do, câu thơ linh hoạt, giọng thủ thỉ, tâm tình tha thiết, dễ đi vào lòng người.
Xem thêm [tại đây](link tải về).