Giáo viên ở Thành phố Hồ Chí Minh đã đề xuất một số nội dung góp ý cho sách giáo khoa Ngữ văn 12 như sau:
1. Đối chiếu nội dung sách với yêu cầu chương trình giáo dục
Giáo viên đã kiểm tra nội dung của từng bài học trong sách giáo khoa so với yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. Họ góp ý chỉnh sửa để đảm bảo nội dung sách không vượt quá yêu cầu của chương trình môn học và hoạt động giáo dục.
2. Kiểm tra tính chính xác và phù hợp của ngữ liệu/hình ảnh
Giáo viên đã xem xét tính chính xác, khoa học và sự phù hợp của các ngữ liệu/hình ảnh trong sách giáo khoa đối với đối tượng học sinh. Họ đề xuất cách chỉnh sửa cụ thể cho những ngữ liệu/hình ảnh chưa phù hợp (nếu có).
3. Xem xét câu hỏi, câu lệnh, nhiệm vụ học tập
Giáo viên đã xem xét các câu hỏi, câu lệnh, nhiệm vụ học tập trong sách giáo khoa để đảm bảo đáp ứng mục tiêu, yêu cầu và kết quả hoạt động của học sinh. Họ muốn đảm bảo giáo viên và học sinh có thể hiệu quả khai thác nội dung, hình ảnh, ngữ liệu trong sách giáo khoa để tổ chức hoạt động dạy học.
Dưới đây là một số góp ý của giáo viên Ngữ văn bậc trung học phổ thông:
Họ gợi ý các chỉnh sửa cho những bài học sau:
Truyện truyền kỳ và truyện ngắn hiện đại: Gộp hai thể loại này vào một bài. Thay vì so sánh hai tác phẩm truyện, chỉ cần nghị luận và đánh giá một tác phẩm truyện và liên hệ so sánh với tác phẩm khác (thể loại/chủ điểm). So sánh hai tác phẩm truyện rất nặng, khó, và gây khó khăn cho học sinh.
Tiểu thuyết hiện đại: Thêm thông tin cho bài học. Hiện tại, thông tin còn sơ sài, không đủ cung cấp tri thức để hiểu và đọc được thể loại này. Do đó, cả giáo viên và học sinh gặp khó khăn khi học phần Đọc bài 7 (bao gồm các tác phẩm lớn, nổi tiếng). Nên viết văn bản để nghị luận so sánh và đánh giá hai tác phẩm truyện.
Nhật kí, phóng sự, hồi ký: Bỏ phóng sự vì lượng kiến thức nhiều và khó đối với học sinh. Thay vì hỏi “Tại sao hình ảnh con thuyền giữa sóng gió được lặp lại trong đoạn văn này?”, hãy thay cụm từ thành “Tại sao hình ảnh con thuyền giữa sóng gió xuất hiện trong đoạn văn này?”. Vì ở đầu tác phẩm, chiếc thuyền hiện ra trong bầu sương mù trắng như sữa, đẹp huyền ảo, mơ màng. Đến gần cuối tác phẩm, hình ảnh con thuyền đơn độc giữa sóng gió. Hai hình ảnh khác nhau nên không thể nói rằng “con thuyền giữa sóng gió được lặp lại”.
Văn tế, thơ: Thay tên gọi biện pháp tu từ nghịch ngữ thành đối lập/tương phản. Bài tập dự án về viết thư trao đổi công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm cần có thêm phần định hướng tiểu mục 1.3 về kỹ năng viết email (thư điện tử), vì nhiều học sinh không biết kỹ năng này.
Văn bản nghị luận so sánh hai tác phẩm truyện: Viết văn bản nghị luận so sánh và đánh giá hai tác phẩm lạ mà học sinh chưa hề học qua. Điều này khiến học sinh không hiểu và không thể đọc những tác phẩm đó khi về nhà. Thay vì vậy, nên chọn hai tác phẩm mà học sinh đã được học hoặc đọc mở rộng trong chương trình. Việc này sẽ dễ dàng hơn cho giảng dạy và giúp học sinh hiểu hơn.
Văn bản về vay mượn, cải biên, sáng tạo trong tác phẩm văn học: Chọn một vấn đề phù hợp với trình độ học sinh, tránh trùng lặp với nội dung của bài 2.
Yếu tố kì ảo trong truyện kí: Thay văn bản “Muối của rừng” (Trích – Nguyễn Huy Thiệp) bằng một phóng sự khác. Vì đã có trong chương trình lớp 11 của bộ sách “Chân trời sáng tạo” và việc lặp lại sẽ không còn hấp dẫn khi các đơn vị chọn bộ sách để học.
Tiếng cười của hài kịch: Thực hành viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội có tính tổng hợp và khái quát. Tuy không nổi bật vì tính mới mẻ và đột phá, nhưng việc trình bày các luận điểm và cách tiếp cận riêng của mình là rất quan trọng. Nên cân nhắc và đưa vào bảng nhận xét tính chính xác, hoàn thiện của phần viết.
Các góp ý trên giúp giáo viên và học sinh nắm bắt tốt hơn nội dung sách giáo khoa và khai thác hiệu quả trong quá trình dạy và học.
