Chào bạn đến với bài viết hôm nay! Trong bài học về tác giả và tác phẩm Ngữ Văn lớp 9 – Học kì 1, chúng ta sẽ đi vào chi tiết về tác giả, cấu trúc, tóm tắt, dàn ý chi tiết, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, và phương pháp diễn đạt trong tác phẩm. Điều này sẽ giúp học sinh hiểu rõ vấn đề trọng tâm của tác phẩm Ngữ Văn lớp 9 – Học kì 1.

Tác giả tác phẩm “Phong cách Hồ Chí Minh”

I. Tác giả Lê Anh Trà

  • Lê Anh Trà sinh ngày 24/6/1927 và qua đời vào năm 1999.
  • Quê quán: xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi.
  • Năm 1965, ông tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học tổng hợp quốc gia Mát-xcơ-va.
  • Ông được phong học hàm Phó giáo sư vào năm 1984 và Giáo sư vào năm 1991.
  • Sự nghiệp sáng tác:
    • Lê Anh Trà được biết đến là một nhà quân sự, sau đó chuyển sang làm viết báo. Ông từng giữ chức Tổng biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật.
    • Ông là một tác giả chuyên nghiên cứu và viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
    • Tác phẩm đặc sắc nhất của ông là “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái cao cả”.

II. Tác phẩm “Phong cách Hồ Chí Minh”

1. Hoàn cảnh sáng tác

“Phong cách Hồ Chí Minh” được trích từ bài viết “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái cao cả” của Lê Anh Trà, xuất bản vào năm 1990 trong cuốn sách “Hồ Chí Minh và văn hóa Việt Nam”.

2. Bố cục: 3 phần

  • Đoạn 1 (Từ đầu đến “rất hiện đại”): Cơ sở và quá trình hình thành phong cách Hồ Chí Minh.
  • Đoạn 2 (Từ “hạ tắm ao” đến tiếp): Những biểu hiện cụ thể của phong cách Hồ Chí Minh trong cuộc sống và làm việc.
  • Đoạn 3 (Từ tiếp đến hết): Khẳng định ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh.

3. Giá trị nội dung

Phong cách Hồ Chí Minh kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị. Tác phẩm tỏa sáng với giá trị nội dung này.

4. Giá trị nghệ thuật

Văn bản kết hợp giữa việc kể và bình luận một cách tự nhiên, chọn lọc những chi tiết tiêu biểu, đan xen thơ, sử dụng từ Hán Việt gợi sự gần gũi. Sử dụng nghệ thuật đối lập để làm nổi bật ý: Vĩ nhân mà giản dụ, gần gũi, am hiểu mọi nền văn hóa nhân loại mà lại rất dân tộc, rất Việt Nam.

III. Dàn ý phân tích “Phong cách Hồ Chí Minh”

I. Mở bài

  • Giới thiệu tác giả Lê Anh Trà, một nhà quân sự, một nhà báo tài năng chuyên nghiên cứu về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
  • Tản mạn về đoạn trích “Phong cách Hồ Chí Minh”, nổi bật phong cách giản dị mà thanh cao của Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ đáng kính của dân tộc.

II. Thân bài

  1. Quá trình hình thành phong cách Hồ Chí Minh

a. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại để hình thành phong cách của mình.

  • Trải qua cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp xúc với nhiều nền văn hóa phương Đông và phương Tây, nhờ đó, ông đã thu nhận vốn tri thức văn hóa sâu rộng.
  • Chủ tịch Hồ Chí Minh hiểu tầm quan trọng của ngôn ngữ trong giao tiếp nên đã học và nói thành thạo nhiều thứ tiếng.
  • Bác học hỏi ngay cả khi trải qua những công việc kiếm sống, và am hiểu mọi nền văn hóa nhân loại.

b. Sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại ở Bác là sự tiếp thu có chọn lọc.

  • Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp thu một cách có chọn lọc những tinh hoa văn hóa nước ngoài.
  • Bác chỉ tiếp thu những cái hay, cái đẹp, đồng thời phê phán những hạn chế, tiêu cực.
  • Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng trên cơ sở là văn hóa dân tộc để tiếp thu những ảnh hưởng bên ngoài.
  1. Những vẻ đẹp trong lối sống và làm việc thể hiện phong cách Hồ Chí Minh.
  • Nơi ở và nơi làm việc của Bác rất giản dị, là một chiếc nhà sàn nhỏ bằng gỗ bên cạnh ao, chỉ vẻn vẹn vài phòng và đồ đạc “mộc mạc, đơn sơ”.
  • Tư trang rất giản dị: bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp.
  • Cách ăn uống rất đạm bạc với những món ăn dân tộc không chút cầu kỳ.
  1. Ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh.
  • Phong cách sống của Bác là phong cách sống giản dị nhưng lại vô cùng thanh cao.
  • Phong cách sống của Bác chính là phong cách sống với cái đẹp chính là sự giản dị, tự nhiên.
  • Phong cách Hồ Chí Minh là phong cách sống mang hồn dân tộc sợi nhắc đến phong cách của các vị hiền triết trong lịch sử dân tộc.

Kết bài

  • Tóm tắt những nét tiêu biểu về nghệ thuật của đoạn trích: Cách lập luận chặt chẽ, luận điểm, luận cứ rõ ràng, xác đáng, cách trình bày ngắn gọn.
  • Đoạn trích ngắn gọn nhưng để lại trong lòng người bao niềm ngưỡng mộ đối với vị lãnh tụ đáng kính của dân tộc. Mỗi chúng ta có thể học tập lối sống giản dị, thanh cao rất Việt Nam để vững vàng sống trong thế giới đa văn hoá hiện nay.

Tác giả đã tạo ra một tác phẩm sâu sắc và giàu ý nghĩa mang đến sự hiểu biết về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong cuộc sống và sự nghiệp. Hi vọng bài viết này giúp bạn làm sáng tỏ vấn đề và tạo thêm hứng thú trong việc học Ngữ Văn.

About The Author